(ခ) တိုင်းရင်းသားစာပေနှင့် ဘာသာစကားတို့ကို ထိန်းသိမ်းခြင်း
တိုင်းရင်းသားစာပေနှင့် ဘာသာစကားဆိုင်ရာ စာအုပ်များ ပေါ်ထွက်လာစေရေးနှင့် နိုင်ငံတော်၏ ပညာရေးမူဝါဒကို မထိခိုက်စေဘဲ တိုင်းရင်းသားစာပေကို လွတ်လပ်စွာ သင်ကြားခွင့် ရရှိစေရေးတို့အတွက် တိုင်းရင်းသားစာပေဆိုင်ရာ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲကို ၂၀၁၆ -၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပူးပေါင်း၍ နေပြည်တော်၌ စတင်ကျင်းပနိုင်ခဲ့ပြီး ပညာရေးမှူးများ၊ တိုင်းရင်းသားစာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့များမှ ကိုယ်စားလှယ်များအကြား ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခြင်းများကို စတင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပါသည်။
ဝန်ကြီးဌာန၏ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးချက်များအရ အခြေခံပညာကျောင်းများတွင် တိုင်းရင်းသားစာပေဘာသာစကား သင်ကြားပေးရန် နေ့စားလပေး ဆရာဆရာမ (Teaching Assistant) ၅၁၆၁ ဦးကို ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက ၂၀၁၇ – ၂၀၈ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် လက်ခံ ခန့်ထားပေးနိုင်ခဲ့ပြီး တိုင်းရင်းသားဘာသာစကား စာပေတို့ကို ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ ယင်းတို့နှင့်မြန်မာစာပေတို့အကြား ပေါင်းကူးလေ့လာခြင်းတို့ကို ဖွံ့ဖြိုးလာစေရန် ပံ့ပိုးပေးနိုင်ခဲ့ပါသည်။
၂၀၁၈- ၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ် (ဧပြီမှ စက်တင်ဘာ) အတွင်း တိုင်းရင်းသားဘာသာသင် ဆရာဆရာမများ ခန့်အပ်နိုင်ရေးအတွက် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပထမအကြိမ် ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးနှင့် ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ပညာသင်နှစ်အတွက် တိုင်းရင်းသားစာပေသင်ကြားရေး၊ Teaching Assistant များ ရွေးချယ်ခန့်ထားရေး (မူကြမ်း)၊ ဆောင်ရွက်မည့်ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးတို့ကို ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများရေးဝန်ကြီးဌာနတို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်နိုင်ခဲ့ပါသည်။
၂၀၁၈- ၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ် တွင် မော်ကယ် (ဆလုံ) စာပေသင်ကြားခွင့် ပြုနိုင်ရေးအတွက် သင်ရိုးညွှန်းတမ်းစာအုပ် တင်ပြမှုအပေါ် သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရအဖွဲ့နှင့် ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းပေးခြင်း၊ ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း တိုင်းရင်းသားဘာသာ စာပေ ဒေသသင်ရိုးရေးဆွဲရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးပွဲကို ဦးစီးကျင်းပပေးခြင်တို့ကို ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင် တိုင်းရင်းသားဒေသ သင်ရိုးစာအုပ် မိတ်ဆက်ခြင်းနှင့် ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များ ဆွေးနွေးခြင်းအခမ်းအနားကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် မင်္ဂလာသီရိဟိုတယ်၊ နေပြည်တော်၌ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပူးပေါင်းကျင်းပခဲ့ပြီး ကချင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် မွန်ပြည်နယ်တို့မှ တိုင်းရင်းသားစာပေ ပညာရှင်များ ပြုစုထားသည့် တိုင်းရင်းသားဒေသ သင်ရိုးစာအုပ် ၂၅ မျိုးကို ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေနိုင်ရေး ကိစ္စရပ်များအပေါ် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်ခဲ့ပါသည်။
မြန်မာဘာသာစကားမှသည် တိုင်းရင်းဘာသာစကားဆီသို့ စာအုပ်နှင့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ၏ ရိုးရာပုံပြင်များ၊ စကားပုံနှင့် စကားထာများကို စုစည်း ဖော်ပြထားသည့် စာအုပ်တို့ကို ပြုစုနိုင်ခဲ့ပါသည်။ မူလတန်းအရွယ် တိုင်းရင်းသား ကလေးငယ်များအား ပညာသင်ကြားရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေရေးအတွက် ပုံပြပုံပြင်စာအုပ်များကို တိုင်းရင်းသားဘာသာ ၆၆ မျိုးဖြင့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့ပြီး နေပြည်တော်ကောင်စီနယ်မြေ၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အလိုက် တိုင်းရင်းသားစာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့များမှတစ်ဆင့် စာအုပ်များကို ဖြန့်ဝေပေးနိုင်ခဲ့ပါသည်။
၂၀၁၉-၂၀၂၀ ပညာသင်နှစ်အတွက် Teaching Assistatnt များ ထပ်မံရွေးချယ် ခန့်ထားရေးအတွက် လျှောက်လွှာများ ခေါ်ယူခြင်းတို့ကို ဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပြီး တိုင်းရင်းသားဘာသာစာပေဖြင့် ကူညီသင်ကြားပေးရန် နေ့စားလပေး ဆရာ၊ ဆရာမများ (Teaching Assistant) နှင့် တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကား သင်ကြားပေးရန် Language Teacher များ ခန့်ထားနိုင်ရေးအတွက် အဆိုပြု လျှောက်ထားလာသည့် ၁၂၆၅၂ ဦးတို့၏ လျှောက်လွှာများကို စိစစ်ထောက်ခံ၍ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနသို့ ပေးပို့ခဲ့ရာ ၂-၉-၂၀၁၉ ရက်နေ့တွင် Teaching Assistant ၆၉၃၅ ဦးနှင့် Language Teacher ၁၇၅ ဦး၊ စုစုပေါင်း ၇၁၁၀ ဦး တို့ကို ခန့်အပ်ပေးခဲ့ပါသည်။
စာပေ၊ ဘာသာစကားနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေရန်နှင့် တိုင်းရင်းသားတို့၏အသင်းအဖွဲ့များ ဖွံ့ဖြိုးလာစေရေး အတွက် ကချင်ပြည်နယ်မှစာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ ၁၂ ဖွဲ့၊ ကယားပြည်နယ်မှစာပေ နှင့်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ ၁၃ ဖွဲ့၊ ချင်းပြည်နယ်မှ စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ ၁၃ ဖွဲ့ နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးမှ စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ ၄ ဖွဲ့တို့အား တစ်ဖွဲ့လျင် ကျပ် ၅၀၀၀၀ဝိ/ (ကျပ်ငါးသိန်း) နှုန်းဖြင့် ထောက်ပံ့ငွေစုစုပေါင်း ၂၁၀၀၀၀ဝိ/ (ကျပ်သိန်း နှစ်ရာ့တစ်ဆယ်) ကိုလည်းကောင်း၊ နေပြည်တော်ကောင်စီ နယ်မြေရှိ တိုင်းရင်းသား စာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ ၈ ဖွဲ့အတွက် ထောက်ပံ့ငွေစုစုပေါင်း ၁၀၅၀၀၀ဝိ/ (ကျပ် တစ်ဆယ်သိန်းငါးသောင်း)ကိုလည်းကောင်း အသီးသီးပေးအပ်ခဲ့ရာ စုစုပေါင်း ၅၀ ဖွဲ့ အတွက် ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ငွေကျပ် ၂၂၀၅၀၀၀ဝိ/ (ကျပ်သိန်းနှစ်ရာ့ နှစ်ဆယ်ငါးသောင်းတိတိ) ကို ထောက်ပံ့ပေးအပ်နိုင်ခဲ့ပါသည်။
ကရင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့၏ ပံ့ပိုးမှုဖြင့် တိုင်းရင်းသားဘာသာစာပေ ဆရာဖြစ် သင်တန်းကို တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊ ကရင်ပြည်နယ် ညွှန်ကြား ရေးမှူးရုံး၌ ၂၄-၁၀-၂၀၁၉ ရက်နေ့မှ ၂၈-၁၀-၂၀၁၉ ရက်နေ့အထိ ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင် ခဲ့ပါသည်။
၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ် တွင် တိုင်းရင်းသားကလေးငယ်များအတွက် ထုတ်ဝေသော တိုင်းရင်းသား ၆၆ မျိုးတို့ ၏ ပုံပြပုံပြင် စာအုပ်များကို အများပြည်သူများ လေ့လာဖတ်ရှုနိုင်ရန်အတွက် စာပေဗိမာန်စာကြည့်တိုက်(ရန်ကုန်)၊ အမျိုးသားစာကြည့်တိုက် နေပြည်တော်နှင့် အမျိုးသားစာကြည့်တိုက် ရန်ကုန်တို့သို့ ပေးပို့ လှူဒါန်နိုင်းခဲ့ပါသည်။